Eritrea
Eritrea (厄利垂亞) hya’ ga cyux maki’ tay 15 00 N, 39 00 E na Xweco syuw.
kwara’ kinghciyan niya’ 117,600 sq km (maki’ tay 101ginkgan kin wahci’)
(kinwhci’ niya’ ga 101,000 sq km, kinwhci’ na lawsayan wsilung hya’ ga 16,600 sq km)
Kinkhmayan kwara’ squliq hya’ ga 5,869,869.
Pinbcyan naha’ sni’ naha’ rhzyal hya’ iy pqmahun hya’ ga 75.10%, lhlahuy hya’ ga 15.10%, sni’ naha’ sa pptzyuwaw sa bzinah hya’ ga 9.80%.
zyuwaw na sraral 歷史
zik nqu Ziray kinlhangan Kokka nqu Eritrea ga sazing qu qinsugan naha, gmluw squ rhyal na bslilung (cingay qu squli 穆斯林 nyux maki sqani) m’bung nqu Kokka 鄂圖曼帝 na rhyal 埃及, qalang cyux kya ska wagiq na rhzyal balay hga kinbalay nqu
衣索比亞 gwagiq na ki’an ssquliq, maki squ 1890 kawas kwara ka rhyal naha ga nyux qolan na 義大利, nanu siglgiy mlahang nqu 義大利 ru rhyal naha lga klhangan nqu 義大利 la, babaw nqu minsazing pintriqan naha sa cinbwanan lga maki qu sinwalan sinqunan na Kokka ga, msqun ki 衣索比亞 ps’rux squ sinqunan 衣索比亞和厄利垂亞. maki squ 1962 kawas 衣索比亞 qani ga nyux nya psqunun, ru maki squ Kokka naha qani ga te mopuw payat qu rhyal naha 省.
taqu ginbahan nqu 厄利垂亞 pinsrxan squ 1960 kawas, skahul naha squ bningan naha qeqaya musa mqhzyuwaw magan squ 厄利垂亞 mshriq sa 衣索比亞. squliq nqu 厄利垂亞 ginbahan maki sa linhuyan 1970 kawas sa ginlengan na 伊薩亞斯·阿費沃爾基 kahun squ 厄利垂亞 snka hintgan na ginbahan maki squ pintriqan, n_giyut yugun kahul squ suruw mwaha m’zik na rhyal nqu spyang smyuk na linhuyan hitay 厄利垂亞. kinlhangan na 衣索比亞門格斯圖 maki squ 1991 kawas babaw nqu wayan nah pkuxun, maki squ 梅萊斯·澤納維 giqas na sinnwalan Sexu maki sa 厄利垂亞 ptuqiq squ mspkwara mu snpung biru, mosa skahun sinwalan mwaha mshriq rhyal nqu 衣索比亞. maki squ 1993 kawas4 byacing wayal balay kahun squ mmrhuw na linhuyan sinqunan Kokka ki zik na kinlhang mita mtzywaw squ mspkwara mu snpung biru, sunqani mita skahun squ 99.8% ga wayal smwan maha pshriq sami squ 衣索比亞 la, nanu yasa qu mtnaq sa kawas 5 byacing 24 ryax lga kmayal maha pbucisami nanak la. 1994 kawas, squliq 厄利垂亞 ka ginubah maki squ linhuyan wayal yugun linhuyan maha squliq minruk ki mshyu nqu linhuyan .
2018 kawas 7 byacing, tmasuq qu zyuwaw pintriqan na 衣索比亞 ki 厄利垂亞, mrhuw nqu 衣索比亞 阿比·艾哈邁德·阿里sigluw maqut 厄利垂亞 squ pinswalan pinsqunan naha inlungan miru squ binkgan. sazing qu mrhuw na Kokka、spyang mrhuw qu nyux kmayal maha tringaw ta lozi qu smsun zyuwaw gwahan tbziran、smsun ppila、gwahan glgan ki zyuwaw na pinsrngyan,[4] tehok squ 2021 kawas 7 byacing linhuyan nqu hitay na 厄利垂亞 ga ini shriq squ 衣索比亞 min htgan zyuwaw na pintriqan maki te mkura tltu 泰格瑞省.[5]
rrhyal 地理
maki squ ht'gan wagi na 非 ki te mkura tltu nqu hkuwi非洲, mkura kilux te bsilung na 扼紅. bih nqu mkura kilux 衣索比亞, mksobih tekyopan wagi na 蘇丹, ht'gan wagi mkura kilux ki ‘mubuy squ rhyal na 吉布,
ht'gan wagi mkura tltu qwayan bsilung na 紅海ki葉門 ru mkkita squ kintan bsilung na 沙烏地阿拉伯. (kinkwara nqu cyux kki’an 達赫拉克 ru 355 nqu qalang rhyal) kinqruyaux nya ga wayal sa 1350 kung ri.
spyang wagiq maki te k’ska rhyal nqu Kokka naha ga wayal squ 三分之一,
kinwagiq nya ga 1800 tehuk squ 3000 mi; kilrruq nqu rhyal mkura tltu,
rhyal ka ht'gan wagi sigluw squ be’nux na rhyal. maki squ zik na rhyal qani ga spyang kinwagiq rgyax ga maki te tska wagiq ryax na 安姆巴-索依拉峰 (Amba Soira), kinwagiq nya ga 3013 mi, kinrroq nya ga maki squ rhyal te ht'gan wagi na
科巴爾 (Kobar), hminas squ kinrroq na bslung te 75 mi, 塞迪特河 (Setit)
sikaki squ zik na rhyal qani qutux blnbabay na llyung, kinqruyux nya ga 180 kung ri, spyang krahu nqu qinsugan ryax llyung na 河馬雷布kinqruyux sunan ryax nqu qsya ga tehuk squ 440 kung ri. kayal na maki sa wagiq rgyax ga blaq balayqsliq, kinhlhun nqu qutux qutux kawas ga tntnaq squ 17°C, qlwaxan na qsyahya ga 525 hawmi. 12 byacing tehuk squ 2 byacing tntnaq na spyang rroq kinhyaqan ga maki sa, 15°C, 5 byacing tehuk squ 6 byacing kinwagiq nqu kayan ga, maki squ 25°C; 4 byacing tehuk 5 byacing ga cikuy qu qwalax nya, 6byacing tehuk squ 8 byacing ga krahu qu qwalax nya, taqu msyaw nqu byacing hya lga mtkyay sala. rhyal nqu ht'gan wagi ki rhyal na tekyopan wagi ka rroq na rhyal hya ga mkilux ru mtkyay qu kayal nya,
qutux qutux kawas ka tntnaq na pinbcywan kayal ga 30°C ki 28°C, qutux qutux kawas ka tntnaq byaqan qwalax ga ini tehuk sa 400 hawmi. taqu bsilung na 紅 sigluw squ kintan ga cingay qu bnaqiy nya, zyuwaw nqu 3 byacing tehuk sa 10 byacing kayal nqu qlyan ga tehuk squ babaw 40°C.
spzyang qalang na Kokka’ (首都)
[smr’zyut miru’ | Smr’zyut miru’ Yuensma’]spzyang naha’ krahu’ qalang hya’ ga Asmara.
snyan kinramat inlungan na Kokka’ (國家紀念日)
[smr’zyut miru’ | Smr’zyut miru’ Yuensma’]snyan kinramat inlungan na Kokka’ hya’ ga 24 na tay ymagal byacing na qutux kawas.
mrhuw Kokka’ (國家元首)
[smr’zyut miru’ | Smr’zyut miru’ Yuensma’]mrhuw Kokka’ ta’ misuw hya’ ga Isaias Afwerki, aring ryax 24 squ byacing tay 5 sa kawas 1993 lga, musa’ spazyang balay ms’rux kya la.