izyu k’man Tayal

泰雅族語言推動組織提供

yumul

sbyat ptnaq na lbaq yoyu abaw ru qwaxan ta. skanan ta ngqwaq mtmaq cukay lga, galun ta stmaq na abaw qasa. sqamas ta pangeh nqu ngqwaq ru baq n_gyut mblaq. 摘夠用的葉片清洗，放嘴裡咬碎些後，敷於口瘡會慢慢好。

wasiq

msbyat qutux qba nqu abaw toyu na wasiq. qwaxan ru pgluw qsaya thkun. shzi smka msyaw wakung qu qsya nya. mqrqul ayang nya lga, si lxan kya nway basaw ru nbun la. baq mqsya hqya. 摘約一個手面積的嫩葉清洗後，與半鍋清水煮滾後放涼，喝了會退火解渴。

lihang

gulaq cikay yulaq nya ru blequn qmwax. shwih babaw qsya nya ru skanan ta. boq nya ga, zqmun ta ru spus qu pulas hiya.

剝些樹皮洗淨並甩乾水滴後，以口咀嚼吞食其汁碎渣吐出。會減輕腸胃不舒服。

qenuw/ qusul

tmaq abaw nya ru tpaqan i knatan na kwi. helaw basaw b’ba nya.

搗爛葉子後敷於蟲咬處很快消腫。

sebun

spliq ga, agal abaw toyu nya ru bleqi qmwax. an skanan ru niqun. baq thwayun spliq ktu.

瀉肚子時，取其嫩葉洗淨後，將其嚼爛食之，慢慢改善腹瀉。

qaling hebung

qilis mb’ba ga, gulaq yulaq nya ru tpaqun mtmaq. ani tmpaq qamas i b’ba qilis ru sabu. baq basaw b’ba nya.

跌打撞傷發炎時，剝取其樹皮搗爛。敷於患處包裹，會消炎和消腫。

miquy

qlisan abaw nya ru bahuw toyu miquy. skanan ta ngqwaq mtmaq lga, stpaq ta babaw qilis. baq stpru sboq ramu’ ru basaw mxan ki b’ba.

剝其葉片折斷嫩根咬碎後，敷在傷口會止血、止痛、消腫。

maqaw

tahuq qutux wakung na qsya ru ani sbasaw. magal bway na maqaw qutux ngabih ru smka qurip. tpaqan szyup i basaw na qsya. ani s’imaw pnbwi ksukan na tayal. baq basaw sq’yan hbun.

煮鍋水放涼備用，拍打一匙山胡椒和半根老生薑放入備用的涼水攪拌一下，給宿醉的人喝會舒服些。

putung

magal ta cikay abaw na putung ru statah ta puniq. mkilux abaw lga, stpaq ta tunux na lilu. kya minsazing ru mincyugal tmpaq lga, baq msboq nanak ngahuq na lilu la.

取些葉片以火烘烤，將熱片貼於膿瘡的頭，重複換貼二、三次後，膿瘡會自己流出。

yahu

magal qutux pyatu na abaw yahu ru bleqan ta qmwax. syun smka msyaw wakung na qsya ru thkun tehuq qrqul mkilux. pnbwi agay hbun kinsukan na squliq. baq basaw mxan nya.

摘取約一碗的葉片清洗，與半鍋清水煮滾成湯汁，給酒後腸胃不舒服的人喝會減輕痛楚。

tgbil

agal yulaq nya smka pyatu ru qwaxan. smka wakung na qsya qu szyup kya yulaq tgbil. thkun ta memaw qrqul mkilux. yasa psbun m’atu ru mxan tunux. baq basaw mxan.

取其樹皮約半碗且清洗。與半鍋清水同煮到滾燙成汁，給感冒頭痛者喝，減輕疼痛。

tana

sngihuy hbun ga, agal toyu abaw nya qwaxi. ani skanan maniq. baq basaw mxan.

胃酸時取嫩葉清洗嚼食，減輕胃酸。

tuba

agal puqing gamil nya tpaqan msboq boq nya. ani sqamas i kyahil siki qu boq na tuba.

取根莖搗爛出汁，將汁塗抹於皮膚病患處。

iboh

qwaxi toyu abaw nya ru tmaqi mtmaq lga, ani stpaq babaw na lilu. baq basaw b’ba nya.

清洗嫩葉搗爛敷於疔瘡上會消炎消腫。

kyumin

bula hi ga, agal yulaq ru abaw na kyumin. thkun qrqul mkilux qsya. an spima hi ru baq basaw bula squ hi.

皮膚癢時取樹皮、葉子與清水煮滾熱後，用它來洗身體減輕皮膚癢。

qesu

lmamu kzyay ini hutaw yulaq nya ru lomun slyun qbuli nya. qbuli sa an spgluw qurip tmahuk. sbu ayang nya baq basaw mxan hbun.

採收其乾疤尚未掉落的樹皮用火燒後，收集其灰燼與生薑同煮。喝其湯汁減輕腹痛。

pring

wal m’laqi sazing ryax qu yaya ga, s’agal nha yula ru abaw qzuqun zik kilux qsya. ru spima nha minqzuqan kilux na qzya qasa. wal si qwaxi kwara yaqih nya ma.

產婦產後二日取其樹皮樹葉浸泡在滾熱燙水中，用浸泡過的熱水讓產婦洗滌身體，清除身上的不乾淨。