pkita kayal ro in’yanux Tayal

Minkahul squw Wikipidia

pkita kayal ro in’yanux Tayal (生活與氣候)

in’yanux Tayal bih llyung Klesan kya ga maki ci inbuyan yow na gaga na pkita kayal kwe, baley ci cnpngan ta p’yugan na kayal hiya ga knahul nya ubuy pkhngyan ro knita krryax. yani maha kwara knba’an ta kwe, skura ita Tayal ga piyang na yow, utux yow ga galan ta gnmilan na s’yanux ta, utux yow lwey ga kahul tkba’ ta tgamil yow kwe ro p’aras hi’an na klhangan ta ita Tayal, kwe ga piyang myasa na knba’an, maki knita na cka Tayal hiya, "mita kayal" ro p’yugan na bhuyow kwara khoni, nya pkita maha kba’ nya p’yuw kayal kwe, cyoli Tayal ga pgluw p’yuw na kayal kbaley ryax ro kita pntyagan ta. yani nyu sbiru suruw micu: te utux ga. "mu’ bicyu"

ke Tayal mhtuw tyaba na bicyu bih babow kayal ga“mu’ bicyu”yow nya san ta, mu’ bicyu kayal kwe ga , nya pkita maha ya kinga mhtuw yani msbehuy ma. te saying ga "trom khoni truhung"

trang mhtuw yani ci beta’ llyuw na abow khoni’ truhung kwe laga , si ba’iy maha ya kinga masu’ sknutan ta misan la, ya kinga tekun tmangu abow uy la, ryax yaca ga aw ci tmubox ta lmyun. iyik k’aring ta tmubox lmyun ga lmon ta pcyus Lutux lmyun ta, spngsa ta Lutux ro sina ta Lutux mwah klahang ro bhuyow knlaxan ta, utux kawas k’aring ta tmubox ga musa t’aring uy la. te tugal ga "mtalah kwara bwey na khoni’"

bhuyow kwara bwey khoni’ ro mtalah bwey ro mhutow kwara bwey laga, si ba’iy maha musa t’aring ryax na gaga mluyak uy la, baha mcya, kwara sinuw uy ga knahul ni’an naha bwey na khoni’, misan ga tmwang klxun hi naha, ryax haca ga msyam ci ni’un hi na sinuw kwe. nanu yaca ita Tayal ga tegan ta mhutow kwara bwey na khoni’ laga, mcpung maha ba’un ta t’aring mluyak uy la, ryax cpngan gaga na mluyak kwe ga aring mpuw utux byating ro beta s sa’ing byating babow skawas kya. te payat ga "mowas pori"

bisya’ ci ro nyu si mowas pori laga, yani nya p’iyu maha ya kingan mwalah la. trang mung ta hngiyang pori kwe, ana m’ima cyoli Tayal ga nanu yaca t’aring musa smreyu lukus ro tmapang mhbing Sali, yaca ini kyupiy ’walah.

p’umah cnloman mayah piyang s’yanux na Tayal bih llyung Klesan, nanu yaca prkyas kwara mayah ta, ungat wahan ’sya, musa bhuyow knlaxan ta, siga stama ta Lutux bnkisan ta mi ’ ’walah ita, nanu yaca t’lu tkiyey kayal laga pnba’ ita Tayal hiya ga ita wa hmiri gaga ro hmiri’ gaga na psani’ ita, nya phogun Llutux, ryax haca, ita Tayal ga musa ta pcyus ro msina ’walah. rgyax skura llyung Klesan hiya ga si ’walah krryax, ana ga ini hngiy ’walah krryax laga si ba’iy maha tkkyan knerin ini snga sla’iy sali ro innaras nya ga ksa’ang na Lutux ma, nanu yaca pcyus ta msina wagi. binah lwey ga ’bagan nya si ini hngow msbehuy ga kba’ pcyus Lutux msina myasa na kayal. babow nya ga p’iyu cimu gaga na pcyus msina ’walah:

motu kwara ita utux gaga, ro tun naha mrhow utux gaga maras cpngan utux ’ba lmyun ro musa syow llyung kya, c’rux babow btunux nya maki llyung kya, skura llyung hmow maha:“Lutux bnkisan nyu su pyangan phoyil cyamin? p’ilun su pnbahu myan, micu nya cyamin msina tyaba ’walah, bi’iy cyamin kble’an su.”masu’ how kmayal laga, cyan nya babow btunux kya utux ’ba na lmyun ro kahun tpal na kakey, ini ga ’ba rpusun nya ro shutow nya kwara bwax, sbuling bih iyik ’sya kya bwax lmyun, binah kmayal maha:“srpus myan bwax lmyun ro laniy ’walah micu”.

bnkisan na Tayal tnwang piyux baley na knba’an gaga ’nxan ro pkita kayal cpung ana nanu yow, iyik ga nya skura yow na gaga Smyatu, gaga Knloh, gaga Mluyak, ini ga skura yow na p’agal ina uy, piyux ci yow nya ga skura cpngan ta "mita kayal", p’yugun utux ke kmayal ga, nya m’ubuy yow nya "p’yuw kayal ro in’yanux Tayal", knahul pisa ryax cpngan, tntwang piyux baley na knba’an Tayal, maki ci yow nya baley.