zywaw na kkyalan 小故事 cinpaya

作者:林純桂&素伊多夕&方瑞玉

sraral Tayal hiya ga, wali maki qeqaya nqu nep yal nqu ami ini ga giqas na qaya galan qulih. Tayal hiya ga musa tmqulih llyung ini ga gong, ini kaki sa syaw umi, baha hmswa mqyanux sa ’bu na rgyax, kruma bnkis ga qutux qnxan nha qani ga iyat nita umi, ini nha baqi qu umi qani, ungat ke na Tayal qu umi uzi, umi ga ke na Gipun, siy nha say bsilung.

從前的族人沒有釣具、漁網或先進的漁獵工具。族人獵魚都到河流或溪流，不會在海邊，因為都生活在山上，有些老者一生都從未看過海也不知道海，也沒有海的說法，umi 是日文所以族人只好稱之為深潭。

sraral mga maki qutux squliq Yukan lalu nya, musa tmqulih aki musa mu’ qulih ini ga smi sguyu’,tehuk syaw llyung lga, ktan nya cyux qutux langu nyux qalu qalu qutux yal qotu ktan ma. sobeh cikay ktan lmga, wal qutux yaba balay na qulih ma,nanu qani muci ma, helaw balay hmtoq lalaw, sat！san nya kmut ma, ubaq qutux yaba balay na qulih iyat kntan,kya kahul squ umi mwah prkyas llyung, baha hmswa llyung sraral ga siy tehuk umi, nanu galun nya qu qulih qasa yasa balay tnaq nya spanga, ini usa mu’ qulih ru smi sguyu la,mwah ngasal ktan kwara gluw nya mga, nanu na qulih qani muci ma, siy nha say qulih cinpaya qu qulih qasa, ki’a nanu qu imi na cinpaya qasa ga ini baqi la.nanu yal nqu hopa na qulih ga cinpaya san nha, qulih qasa ga iyat nha kntan siy qori sa kahul umi, ziray misuw qani  kuna san qulih kacing ga ini baqi iyal la. qani ga qutux pinqzyow na bnkis sraral, iyat knita qulih na bsilung.

從前有一個名叫尤幹的人，原本要去捕魚或放置魚筌，到了河邊看到深潭，上面載浮載沉的看似段木，走近一看原來是一條大魚，他說﹕這是甚麼呀！很快地抽出了獵刀，唰！的砍下去，真的是一條沒看過的大魚，應該是從大海游上來的，因為以前河水是直達大海的，所以他背起大魚，就沒去射魚和放置魚筌了，他背回家後，看到的家人都說﹕這到底是甚麼魚啊！於是，他們將其命名為cinpaya，到底是甚麼意思不得而知。所以像這樣的大魚，他們都稱之為cinpaya，因為那種魚從未見過，一定是從大海來的，現代應該叫作鮭魚吧！也不太確定，這是從前老一輩的族人從未見過海魚的一個故事。

smhung qulih 徒手捉魚

minxan mnwah saku mluw yaba maku bih squ llyung Qwayux qani,baha mswa maki myan kya sraral, maki kya slaq myan,kmal qu yaba muci, “ ay! hala saku mima cikay ma!” musa mima lga baq nyux musa hnghung qulih, ru ini bsyoq ’nyan qu yaba mu ru, ini aras nnanu ay!ini aras buli ru lalaw zi, ’nyan lga nyan maras qulih la, ini aras yawa uzi, syan qulih ga,nyan nya hogun qu miquy, miquy ga nyux nya hogun squ papak qulih qasa,ktan lga aring squ llyung mwah mwah tta tatak lga ktan maku mha, ay!nyan nya son sqani meng qulih la, qani qu galan ta ramat lma, mnglung saku mha,baq balay lungan qu bnkis ta sraral hiya, ana ungat nnanu qeqaya ga baqun nha muci kya nanu lga baqun nha kbalay la, qbaqi ta kwara kinbaqan na bnkis ta qani.

以前跟父親到塔曼溪，因為早期的田地就在哪裡。到了那裡，父親便說﹕「唉! 我去洗一下身體!」原來父親是去捉魚，他沒有帶任何工具，連魚簍也沒有帶，他用芒草梗穿入魚鰓後打結，就這樣拿著一串串的魚回到工寮，說﹕「這是我們的菜了！」我心裡想著老人家真有智慧，即便沒有任何工具，也會就地取材，我們要學習他們的智慧。

gong Ataw

sraral balay mga maki qutux yaba Yukan lalu nya, cipoq kwara llaqi nya lga wal mhuqil qu bih nya la, nanu si nya srasi mtyuwaw krryax qu llaqi nya qasa.qbsuyan mlikuy ga Tali lalu nya baq balay tmrgyax ru mtyuwaw ana nnanu na zywaw ga baqun nya mtyuwaw,sswe hiya ga Batu lalu baq balay tmqulih sa.n_gyut hopa kawra llaqi lru s’agal nya ina qu Tali qasa la, kya mha nanu qu ina ru Batu qani ini piyang sblaq, ana maniq ga ini psqun maniq, kruma ga ini pkayal uzi.

以前有一個叫由幹的人，妻子早世，孩子從小就跟著父親一起工作。大兒子叫達利很會打獵和從事農耕，小兒子叫巴杜很會漁撈。孩子漸漸長大後，大兒子娶了媳婦，但是巴杜和大嫂的關係並不融洽。

nanu ryax nasa ga mt’usuw hi nya ina qani ru smoya balay maniq qulih, nanu yasa kyalun nya bes nya mha,“aki hmswa usa tmqulih cikay ma!qoyat su ga aki saku mnbuw cikay ayang qulih”son nya bes nya, ini naga knryax nga rasun nya sswe nya mlikuy Batu qasa aki musa tmqulih la.baha mswa ini qbaq lmngyaq qu Tali hiya ru. tmrang pquyaw musa qu sazing mlikuy qani lga ya qu ina qasa lmga nyux kibuw mha musa saku uzi ma!ana nha ini swali ga nyux si tpucing mwah.

有一天，這個媳婦懷孕非常想吃新鮮的魚，於是跟丈夫說：去捕撈一些魚回來，運氣好就可以喝到魚湯了!到了中午，達利因為不會潛水便帶著巴杜一起去，正當往下走時，媳婦吵著也要去，雖然二兄弟不同意，她仍然隨後跟著。

tehuk balay gong Rawan lga wiway yaba btunux ru snat kwara ini baqi mhkangi,ana ga kitu balay qu lungan kneril qasa si ga tehuk balay yatux ma. nanu si nha khangi hm-wak mhkani baha  blaq mtakuy la.tehuk balay kyahu tgliq lga siki skluw squ thuy wahi mkaraw, qsu mtta qu qbsuyan hiya,te pucing ga sswe nya Batu,trang tehuk balay yatux lga kya muci nanu qu lungan nya,galun nya qu buli si nya skyuci qu wahi qasa ru wal si hotaw zik pitung qu ina qasa ru wal si aras ktu mhuqil qu ina qasa, nanu sllwan nha lalu na ina qu gong qani la.

到了高義溪之後都是大石頭和懸崖無法行走，但是媳婦卻執意要到上游，只能扶住她避免跌倒。走到瀑布下方後，必須拉著粗藤蔓攀爬，達利先到達上面，接著是弟弟巴杜，當巴杜到達瀑布的上頭，他就用刀子砍斷藤蔓，媳婦就往下墜落到深潭底下，母子當場死亡，於是族人便以此人的名字來命名此溪。