Nahuy go

Nahuy go (Ke na Tayal-- Sensekigo)

Nahuy go hiya ga nyux maki skura te mkaraw wagi kit e hlhun sa Sinciken qu klhangan Taywang. Lingay ga nya ssobih Toyensi ki Taycyusi, Nahuy go ki Gohugo hiya ga ptnaq qalang na Tayal nyux klhangan Sinciken

Nahuy go (尖石鄉) mki sku Sincik Keng. su’unun kwara glabang lingay ’kiyan ga 522.98 km² (rhyan rinpang glabang lingay ’kiyan ga 397.38 km², rr’an hyan glabang lingay ’kiyan ga 114.53 km²), 9,456 hi ku su’unun kwara alang hi kya, 2,825 buwan ku kwarakya, tiku sahuy na alang Gyencumin ga 8,569 hi, kyala kwara pinspung s’uli ga 91%. kwara sahuy na alang Gyencumin ga Taywang Gyencumin na Tayan ku smrrhu ku pyux s’uli taya kya.^[1] nahuy

ays ptyaw sebu

Nahuy go ays psgayun 7 ru 49 alang.

49 alang hani ga, Mkzihing (義興部落), Mkmatuy (馬胎部落), Piling (比麟部落), Paqiy (吹上部落), Yutak (小錦屏部落), Kbaqeh (那羅一部落), Cinbulan (那羅二、三部落), Kuxan (那羅四部落), Ageq (那羅五部落), Micista (那羅六部落), Mknahuy (拿互伊部落), Mksuzing (麥樹仁部落), Mklapay (加拉排部落), Lkuxan (過水橋部落), Hbun-Rangay (下水田部落), Mkslaq (上水田部落), Qwayux (武漢部落), Hbun-Qramay (煤源部落), Pololan (福祿灣部落), Uraw (宇老部落), Libu (李埔部落), Llyung (馬里光部落), Ulay (烏來部落), Batul (泰平部落), Mami (馬美部落), Quri (石磊部落), Plmwan (平論文部落), Tayax (抬耀部落), Ponaway (帛納外部落), Smangus (司馬庫斯部落), Thyakan (泰崗部落), Smangus (斯馬庫斯部落), Cinsbu (鎮西堡部落), Yuluw (養老部落), Gowryu (合流部落), Rahaw (拉號部落), Cyocuy (鳥嘴部落), Hbun kramay (煤源中部落), Hbun-tunan (控溪部落), Kin lwan (錦路部落), Qolu (上田埔部落), Qyuws (下田埔部落), Hbun-lesa (合汶壘上部落), Metapay (梅達拜部落), M’yutak (梅阿尤達克部落), Mrmurak (梅拉姆拉克部落), Spwan (司普萬部落), Melukux (梅魯庫互部落), Metuiy (梅杜依部落).

kayal

tay qutux byacing	tay sazing byacing	tay cyugal byacing	tay spayat byacing	tay ymagal byacing	tay mtzyu’ byacing	tay mpitu’ byacing	tay mspat byacing	tay mqiru’ byacing	tay mawpuw byacing	tay mawpuw qutux byacing	tay mawpuw sazing byacing	kawas
15.5	15.9	17.9	21.7	24.9	27.4	29.0	28.7	27.1	24.2	21.2	21.7	1992-2010
^[2]

kintzyux na Squliq (人口數量)

kawas	kintzyux na Squliq	-+%
1981	9120	--
1986	8701	-4.6%
1991	8319	-4.4%
1996	8499	+2.2%
2001	8350	-1.8%
2006	8204	-1.7%
2011	8731	+6.4%
2016	9412	+7.8%
^[3]

glabang qa rhiyal na Nahuy go hiya ga kya hazi 527.5795 heho kirometoru, piyang bhci hiyan nyux klhangan Sinciken.

kbawiq rrgyax qa Nahuy go hiya ga kya’ 200 ski 2000 kirometoru, piyang knkyan kya ssquliq Tayal ro Ngayngay.

Cinlalu qa Nahuy go hiya ga mc’ubuy yal nqu ali rima nqu btunux nyux ps’urux hbun sa gong Naro ki gong Klapay.

Pinhkngyan

1920 kawas 10 byacing 1 ryax, kahul sinngan na Taywang cizi zimusyo Nipun, tliqan naha qutux cintman na Syo. Nahuy go hiya ga klhangan na Sincikusyo, mc’ubuy rhiyal qalang nyux klhangan Cukutogun skran mkaraw wagi kit e khiyaq qu kwara qalang na Tayal qani. ryax nasa nyux klhangan nqu Sahat nqu Cukuto, ana ga Mrqwang hiya ga cyux klhangan Cyamagun.

Rhiyan knkyan

Skura te khiyaq lingan Kansaycin qu Sincikusyo, sobih lingan na llyung Kgogan qu Toyensi, nyux sobih Taytogo. skuran te hlhul ga sobih Ta’ango sa Myoritken, skura inbyqan wagi hiyaga sobih Gohugo ki Kozan maci.

Mita qsya

kahul puqing ywaw na rrgyax qani tbcyan surux rgyax ki gleng rgyax qu Sincikusyo qani. gleng rgyax hiya ga maki kya qalang Matuy, qalang Klapay, qalang slaq, qalang Naro paqi ki qalang Mekarang. surux rgyax hiya ga knkyan qu qalang Tunan ki qalang Mrqwang. Kwara qalang knkyan kya ga qalang na Tayal. maki gong Tqcing ki gong Saqyacing. qsya na gong Tqcing puqing tunux qsya, nyux skaki te khiyaq sq b’bu rgyax Pinten, gong Saqyacing hiya ga knhul htgan na Papak Waqa. nyux mubuyhbun sa qalang Mrqwang kya, lhga ga gluw na llyung Mrqwang si say maha kinhulan na qulih Tayal ini ga quliq Span. Qsya ggong skura Sincikusyo hiya, piyang nya ga gong Yepakan, gong Skaru, gong Mebalay, gong Linahuy.

hkngyan ywaw

1.ywaw na Skaru

Aring 1913 kawas kahul cichi Sakuma Samata paras hetay knbwan naha Tayal sa llyung Knazi. ski 1926 kawa sinbalay pmumu pinkyalan, kya hazi mpuw cyugal kawas pciriq ki Nipun lhga.

2.pintyagan klahang hhlahuy qu qalang Cinsbu

Qsahuy hhlahuy sa surux rgyax qalang Cinsbu hiya ga piyang hlahuy na rakis balay, cpngan Utuc qparung hiya ga kya. 200 msyaw, Benniki hiya ga magal na qutux, huyay mtama cinlalu nqu te mpuw lpgan na utux qhuniq son naha. ‘inringan ga shtuy ni Salinka qu Tayal miyup qyunam, pinaras cinsgaliq qsliqan qu qalang Smangus ki qalang Cinsbu qani. 1986 kawas wayal suqun skut kwara qqhuniq sa Gohuga lga, nyux smungus skut naha skura qalang Tunan qu Salinka, shtuy ni qalang Cinsbu ki qalang Smangus, wayal masuq mblaq khtuy naha ywaw qani. Kntan qu sin’inlungan qa smi lungan gaga ki btiyux qani, ro twangun snyan nah lungan hoku nqu qpizing klahang naha hhlahuy qani, ana mciriq naha ki Sanlika hiya ga ana gnabil naha nanak, mucing nya lingay qu qalang Cinsbu qani ga maki balay hhlauy rakis na. 2014 kawas ini hngaw balay ptyagan na ppquriq qani skblingan naha magal qparung qani, Tayal qani g a sshum naha Sexu, ini naha bleqi klahang hhlauy rakis qani, memaw mmlahuy qalang Cinsbu, pmumu pkyalan ke, ps’urux naha sangan qlangan khtuy naha mmwah rgyax kahuul qalang b’nux, s’agal qpizing naha nanak klahang hhlahuy rakis qani.

Qnxan Tayal ki rakis

tkbaqan

1.pinqwasan laqi cipaq

pinqwasan laqi cipaq qu llyung Linahuy pinqwasan laqi cipaq qu qalang Tunuan pinqwasan laqi cipaq qu qalang Smangus pinqwasan laqi cipaq qu qalang Klapay pinqwasan laqi cipaq qu qalang Naro pinqwasan laqi cipaq qu qalang Paqi pinqwasan laqi cipaq qu qalang Toruy pinqwasan laqi cipaq qu qalang Mekarang pinqwasan laqi cipaq qu qalang Slaq

2. pinqwasan laqi hopa

pinqwasan laqi hopa qu llyung Linahuy

Lmosay halan mangay

Nahuy go ga maki btunux Senseki, btunux qpatul, maki Koka koyen sa Papak Waqa, utux qparung sa qalang Cinsbu, tuqi lmsyan, Smangus, naki pitung mkilux.

B’bu rgyax Spazi

B’bu rgyax Spazi cyux maki lingay na Gohugo, Cukuto, go na Peypu, si say mah qutux kbhul na rrgyax hya ga nyan lpgun kbawiq na rgyax uzi.

Glagan sheluq turuy

Ungat glgan kisya sheluq Gohugo qani.

kinhulan s’utu biru

↑ 尖石介紹, 尖石鄉公所
↑ [ https://web.archive.org/web/20221209115926/https://www.cwb.gov.tw/V8/C/C/Statistics/monthlymean.html]
↑ [1] 內政統計月報

[1] 尖石介紹, 尖石鄉公所

[2] [ https://web.archive.org/web/20221209115926/https://www.cwb.gov.tw/V8/C/C/Statistics/monthlymean.html]

[3] [1] 內政統計月報

[1]

[2]

[3]